Η υδατική πολιτική συμμετέχει στη διαμόρφωση και την εφαρμογή της γενικότερης πολιτικής. Η οικολογική πολιτική, στην πράξη, ταυτίζεται με την υδατική πολιτική, καθώς το νερό είναι το βασικότερο στοιχείο του οικοσυστήματος, η παρουσία του είναι καθοριστική και για τα υπόλοιπα στοιχεία του οικοσυστήματος, ενώ αποτελεί τη γέφυρα μεταξύ αβιοτικού (γεωλογικού) και βιοτικού (βιολογικού).
Όπως εξηγεί ο συγγραφέας η υδατική και οικολογική πολιτική χαρακτηρίζονται σήμερα, παγκοσμίως, από τρεις έννοιες, την Υδροσχιζοφρένεια, την Υδροηγεμονία και την Υδροδιπλωματία.
Η Υδροσχιζοφρένεια, πρωτοχρησιμοποιήθηκε σαν όρος για την εμμονή της μελέτης και διαχείρισης των υπογείων νερών, αγνοώντας τα επιφανειακά και τανάπαλιν. Σήμερα, αναφέρεται και στα παρακάτω: συνειδητές μολύνσεις, ρυπάνσεις, αλατώσεις, υπεραντλήσεις, άστοχες υδραυλικές διευθετήσεις, άστοχα, ανεπαρκή ή ανύπαρκτα σχέδια υδατικής διαχείρισης και πολλά άλλα.
Η Υδροηγεμονία βρίσκει την πλήρη εφαρμογή της στις περιπτώσεις διεθνών ή διασυνοριακών υδατικών συστημάτων αλλά συχνά και στο εσωτερικό μιας επικράτειας εμφανίζονται τέτοια φαινόμενα, στηριζόμενα στην κακή χρήση ή κατάχρηση της ιδιοκτησίας στο νερό. Οι εθνικές αλλά και η διεθνής σχετική νομοθεσία, ακόμα και όταν κινούνται από καλές θέσεις και προθέσεις, συναντούν ανυπέρβλητα εμπόδια πολιτικής, στρατιωτικής, θρησκευτικής, εθιμικής, οικονομικής, ή άλλης προελεύσεως.
Η Υδροδιπλωματία αναφέρεται, κυρίως, σε εθνικούς και διεθνείς, μη κυβερνητικούς, φορείς, οργανισμούς, ινστιτούτα, εταιρείες κ.α., στο πλαίσιο της «πράσινης διπλωματίας» ή και ανεξάρτητα απ’ αυτή.
Το βιβλίο παρουσιάζει μια πλήρη και ολοκληρωμένη καταγραφή της σημερινής υδατικής κατάστασης και υδατικής πολιτικής, αναδεικνύοντας και αναλύοντας τους πόλους που αποτελούν οι τρεις κορυφές του τριγώνου κοινωνία, επιστήμη, κυβέρνηση αλλά και τις διεπαφές τους.
Τα στοιχεία σήμερα είναι αμείλικτα και καθιστούν την αντιμετώπιση του θέματος επείγουσα: η παγκόσμια κατανάλωση νερού διπλασιάζεται κάθε 20 χρόνια, αυξανόμενη με διπλάσιους ρυθμούς απ΄ότι η αύξηση του πληθυσμού. Λόγοι, η ανεξέλεγκτη αύξηση του πληθυσμού και η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης. Συμπερασματικά, η ανθρωπότητα βρίσκεται σε μια κατάσταση μόνιμης και μη αντιστρεπτής λειψυδρίας, χωρίς να υπάρχουν, ακόμα, ενδείξεις για μια παγκόσμια προσέγγιση στο πρόβλημα και μια παγκόσμια δίκαιη, και όχι ίση, υδατική κατανομή.
Το βιβλίο απευθύνεται στους επιστήμονες, που ασχολούνται με τα θέματα του νερού, σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, αλλά και σε όσους αποφασίζουν, ανησυχούν ή ενδιαφέρονται για αυτό το τόσο κρίσιμο θέμα.
Για περισσότερες πληροφορίες
απευθυνθείτε στο τηλέφωνο 210 36 31 169
Μαυρομιχάλη 72-74, 10680, Αθήνα
www.diavlosbooks.gr • www.diavlosbooks.com • email:Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Πρόλογος Μιχαήλ Σκούλλου, Πρόλογος Γεωργίου Σούλιου, Πρόλογος Στάθη Γιώτα., Πρόλογος συγγραφέα
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Για το ρόλο του νερού / Νερό και ανάπτυξη / Από το πρωτόγονο χωριό στις μητροπόλεις / Κεντρικός ρόλος του νερού / Νερό και έμβια ύλη / Γη: Υδάτινος Πλανήτης / Κατανάλωση νερού, δείκτης ευημερίας / Ανησυχία για το μέλλον
2. ΥΔΑΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΑ
Ειδικές μορφές: Ερημοι – Ερημοποίηση / Οι έρημοι / Τα απολιθωμένα νερά / Τα κρυμμένα νερά / Η ερημοποίηση / Υγρότοποι / Συνήθεις μορφές υδατικών σωμάτων / Υπόγειες μορφές / Επιφανειακές μορφές / Θέματα υδατικής και οικολογικής πολιτικής
3. ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ
Βασικές οικολογικές αρχές / Θεμελιώδης αρχή της Περιβαλλοντική Υδρολογίας / Νόμοι «του ελαχίστου» και «της ανοχής» / Πυρκαγιές και γεωλογική-υδρολογική εξέλιξη / Η διακυβέρνηση των οικοσυστημάτων
4. ΥΔΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ
Χαρακτηριστικά, κόστη και αξίες υδατικού δυναμικού / Η ταξινόμηση των υδατικών πόρων / Υπάρχουσα κατάσταση υδάτινων αποθεμάτων στην Ελλάδα / Η ιδιωτικοποίηση του νερού / Υδρολογικές έννοιες και η περιβαλλοντική τους πλευρά / Τα υδατικά αποθέματα / Τα υδατικά ισοζύγια / Υπόγειοι υδατικοί πόροι / Τα υπόγεια νερά στη σύγχρονη υδατική οικονομία / Το υπόγειο νερό στον αναπτυσσόμενο κόσμο / Επιπτώσεις δραστηριοτήτων στα υπόγεια νερά / Ιστορική εξέλιξη των υπογείων υδατικών πόρων / Υπόγεια νερά και περιβάλλον / Η διπλή θεώρηση του νερού / Τα υποεπιφανειακά νερά / Περιβαλλοντικός σχολιασμός / Η κατάσταση στη Μεσόγειο / Υδρολογικός κύκλος και γεωγραφία / Υδρολογία και Υδρογεωλογία στη Μεσόγειο / Γενική υδατική κατάσταση / Σύγχρονες πλευρές ανανεώσεως υδατικών πόρων / Οι νέες πηγές υδροληψίας / Η οικονομία και ο περιορισμός στις χρήσεις
5. H YΔΑΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ
Γενικά / Πλευρές και μνήμες «υδροσχιζοφρένειας» / Η φιλοσοφία των υδραυλικών διευθετήσεων / Υδατικός σχεδιασμός και διαχείριση / Η εφαρμογή των υδατικών διαχειρίσεων / Η πρακτική των υδατικών διαχειρίσεων / Οι ολοκληρωμένες υδατικές διαχειρίσεις / Υδατική διαχείριση, συνεργασίες και συνέργειες / Ανταπόκριση στις ανάγκες περιοχών με λειψυδρία / Η κατάσταση στην Ελλάδα / Ποιοτική υδατική υποβάθμιση /Οι υδρογεωτρήσεις / Χρήσεις νερού στην Ελλάδα / Το νομοθετικό πλαίσιο για τους υδατικούς πόρους / Ο συνήγορος του Πολίτη / Κοινοτική πολιτική για το περιβάλλον / Ernst von Weizsäcker ‘‘Factor 4’’
6. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΥΔΑΤΙΚΗ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ
Γενικά / Κύριες ανθρωπογενείς επιβαρύνσεις των υδατικών συστημάτων / Διάθεση εκροών αποβλήτων / Ειδικοί σχετικοί χαρακτήρες της υπόγειας υδροφορίας / Επιπτώσεις αποβλήτων στα νερά / Υφαλμύρωση παρακτίων υδροφορέων / Γενεσιουργές αιτίες. Αντιμετώπιση του προβλήματος / Οι παράκτιοι υδροφορείς / Οι υποθαλάσσιες και παράκτιες πηγές / Μόλυνση-ρύπανση των υδατικών συστημάτων / Τρωτότητα των υδατικών σωμάτων και συστημάτων / Η συμπεριφορά των ρύπων στα υδατικά συστήματα / Υπεδαφική συμπεριφορά χημικών και βιολογικών ρύπων / Η εκτίμηση της τρωτότητας των υπογείων νερών / Οι ιδιαιτερότητες του καρστικού μέσου / Δεδομένα και παρουσίαση των χαρτών τρωτότητας / Χαρακτηριστικά πηγών ρυπάνσεως / Μεταφορά ρύπων στο υδατικό περιβάλλον / Η υδροδυναμική διασπορά / Η περιμετρική προστασία των υδροληψιών / Γεωλογικό πλαίσιο έρευνας / Υδρογεωλογικό πλαίσιο έρευνας
7. ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΑ ΥΔΑΤΑ
Γενικά / Η πρωτοβουλία TARM / Ο ρόλος των εθνικών νομοθεσιών / Τα προγράμματα ISARM και INWEB / Χαρακτηριστικά των υπογείων διασυνοριακών νερών / Παράγοντες υδατικών πιέσεων / Συμπεράσματα / Το Πρόγραμμα Νέστος/Mesta / Το Πρόγραμμα Δρίνος / Η Διαδικασία Petersberg και η Διακήρυξη των Αθηνών / Το Πρόγραμμα του Δρίνου / Συμπεράσματα / Η Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής / Losing Paradise / Υδροηγεμονία / Οι παράγοντες της Υδροηγεμονίας..Η φύση της Υδροηγεμονίας / Η πολιτική οικονομία / Υδροηγεμονία και διεθνής νομοθεσία / Υδροηγεμονία και Διεθνής Υδατικός Νόμος. Κενά ισχύος και νόμου / Η Ελλάδα και τα Βαλκάνια / Νερό και πόλεμος / Το νερό στη γενικότερη πολιτική σκηνή
8. ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Κλιματική αλλαγή και υδατικά σώματα και συστήματα / Εκτιμήσεις μεταβολών των υπογείων νερών / Συμπεράσματα / Η κλιματική αλλαγή και τα υδατικά σώματα / Κλιματική αλλαγή και Μεσόγειος. Πιθανές απειλές και απαντήσεις / Μεσογειακές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως / Η Εκθεση STERN / Η Εκθεση της Ε.ΜΕ.Κ.Α / Η Ε.ΜΕ.Κ.Α. ΙΙ
9. ΕΠΙΜΥΘΙΟ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ο Γεώργιος Κ. Στουρνάρας είναι καθηγητής Υδρογεωλογίας, Τεχνικής Γεωλογίας και Περιβαλλοντικής Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και διετέλεσε επισκέπτης καθηγητής των Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας και Joseph Fourier (Grenoble 1). Πτυχιούχος του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με D.E.A. και PhD στο Πανεπιστήμιο Joseph Fourier, μετεκπαιδεύτηκε στη Γαλλία (Institut Dolomieu) και Γερμανία (Bundensanstalt für Geowissenschaften und Rohstoffe, Niedersachsisches Landesamt für Bodenforschung). Μέλος πολλών ελληνικών και διεθνών επιστημονικών επιτροπών και ενώσεων, με συμμετοχή σε πολλά επιστημονικά προγράμματα.
Εχει συμμετάσχει ως ερευνητής, μελετητής, συνεργάτης και σύμβουλος σε έρευνες και μελέτες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Μεταξύ άλλων, συντάκτης της εθνικής καταγραφής Waste Disposal (IAEG), εθνικός εκπρόσωπος στη δράση COST 621 (Vulnerability and risk mapping for the ptotection of karst aquifers), μέλος του European Interacademy Pannel, Πρόεδρος της IAH Scientific Committee of Fissured Rocks Hydrogeology και Πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Υδρογεωλογίας. Μέλος των IAH, IAEG, της Επιτροπής Μελέτης της Κλιματικής Αλλαγής (Τράπεζας της Ελλάδος), της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών, του Global Water Partnership, του Biopolitics Organization και του Club of Rome.
Εχει γράψει, μεταξύ άλλων, τα βιβλία «Νερό. Περιβαλλοντική Διάσταση και Διαδρομή» (βραβείο Ακαδημίας Αθηνών) και «Τεχνική Γεωλογία» (Συνεργασία Μ. Σταυροπούλου), «Φυσικό Περιβάλλον και Ιστορία της Τήνου» και είναι συν-συγγραφέας στα βιβλία «Ορυκτός Πλούτος και Αντιμονοπωλιακή Ανάπτυξη» και «Losing Paradise: The Water Crisis in the Mediterranean».
Δημοσίευση 07/11/2013
